Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın hazırladığı, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan yapılan harcamaların dökümünü gösteren tablo, AKP hükümetinin fon kaynaklarını esas amacının dışında olağanüstü düzeyde kullandığını ortaya koydu.

Resmi verilere göre, 106 milyar liranın biriktiği Fon’un ilk kurulduğu 2002’den bugüne kadar asıl kuruluş amacı kapsamında Fon’dan sadece 11 milyar lira tutarında ödeme yapıldı. Üstelik bu tutara, işsizlere ödenen işsizlik maaşının yanı sıra Kısa Çalışma Ödeneği ve Ücret Garanti Fonu giderleri de dahil edilerek ancak ulaşılabildi.

FATURAYI FON’A KESTİLER

Buna karşılık Fon’dan kuruluş amacı dışında yapılan harcama 24 milyar 624 milyon lirayı buldu. Hükümet, işsizler dışında yapılan bu harcamaları gerçekleştirebilmek için Meclis’te onlarca kez kanun değişikliği yaptı. Normal şartlarda bütçeden yapılması gereken GAP projesine kaynak aktarımı ile işsizliği önlemeye yönelik gerçekleştirilmesi gereken her türlü hükümet politikalarının faturası da Fon’a kesildi. Dahası, başta madenler olmak üzere ülke genelinde yaşanan iş kazalarında oluşan mağduriyetlerin giderilmesi için dahi bütçe yerine Fon’dan harcama yapıldı.
Hükümetin bütçe ödenekleriyle gerçekleştirmesi gereken GAP yatırımları için işsizin parasından harcanan para tam 11 milyar 511 milyon liraya ulaştı.
Ayrıca, sonradan geliştirilen “aktif işgücü programları” adı altında toplumun bazı kesimlerine bugüne kadar işsizin parasından aktarılan tutar da 7 milyar 581 milyon lirayı buldu.

BÜTÇE AÇIĞINDAN KURTULDULAR

Fon’dan “diğer giderler” adı altında yapılan ve işsize gitmediği anlaşılan ödemeler de 5 milyar 532 milyon lira oldu. Resmi veriler, işsize yapılan ödeme dışında kalan ve normalde bütçeden harcanması gereken tutarın 25 milyar liraya yaklaştığını, dolayısıyla hükümet bütçelerinin bu düzeyde bir açıktan kurtulduğunu gösteriyor.
Çalışma Bakanlığı verileri, hükümetin bu yıl İşsizlik Sigortası Fonu’ndan asıl kuruluş amacı kapsamında işsizlere 2 milyar 788 milyon lira işsizlik maaşı ve benzeri ödeme yapacağını, asıl amacın dışında kalan kalemlere ise 6 milyar 81 milyon lira aktaracağını gösteriyor. Bu aktarımın 4.7 milyar lirası hükümetin daha çok seçim dönemlerinde seçmeni etkilemek için kullandığı aktif işgücü programlarına, 1.4 milyar lirası ise diğer giderlere yapılacak.

Geçici aldılar, bir türlü ödemediler

Hükümetin, GAP yatırımlarını hızlandırma adı altında İşsizlik Sigortası Fonu’ndan 2008-2013 döneminde bütçeye aktararak kullandığı 11 milyar 511 milyon lirayı bir süre sonra Fon’a iade etmesi gerekiyor. İşçi ve işveren sendikaları, ilk etapta 8 milyar lirayla başlayan ancak 11.5 milyar lirayı aşan ödemenin bütçeden tekrar Fon’a iadesinin yasayla takvime bağlanmasını istemişler, dönemin Çalışma Bakanı Faruk Çelik de bu talebin mutlaka dikkate alınacağını söylemişti. Ancak, aradan geçen 3 yıla rağmen iade takvimi hâlâ açıklanmadı.