ATEŞLİ HAVALE NEDİR NASIL ÖNLENİR?
Ateşli havalenin (febril konvülziyon) 6 ay - 5 yaş arasındaki çocuklarda ateşlenme ile birlikte ortaya çıkan nöbetler olduğunu belirten Çocuk Nöroloji Uz. Dr. Beste Kipcak Yüzbaşı, nöbet sırasında çocukta genellikle bilinç kaybı, katılaşma, istemsiz kasılmalar veya tamamen gevşek bir hal olabildiğini söyledi. Uz. Dr. Yüzbaşı: “Birçok ateşli nöbet genellikle iki-üç dakika sürer, ama daha kısa ya da daha uzun sürenleri de vardır. Havale, genellikle ateşli hastalığın ilk gününde olur. Bazen ateşi fark edilmeden ancak havale geçirdiğinde ateş yüksekliği anlaşıldığı da olmaktadır. Ateşli havale çocukların %4-5’inde görülür. Bunların yaklaşık yarısında bir kereden sonra havale tekrarlamaz. Havale ne kadar küçük yaşta başlamışsa tekrarlama olasılığı o kadar fazladır. İlk havalesini 1 yaş öncesinde geçiren, ailesinde ateşli havale öyküsü bulunan ve düşük ateşle nöbet geçirenlerde tekrarlama riski artar. Aileler için çok korkutucu gözükse de ateşli nöbetler genellikle zararsızdır” diye konuştu.
Çocuk Nöroloji Uzmanı Dr. Beste Kipcak Yüzbaşı, çocuğun ateşli havale geçirmesi sırasında ebeveynleri sakin olmaları konusunda uyararak şu tavsiyelerde bulundu: “Ateşli havale geçiren bir çocukta öncelikle aileler sakin olmalı, çocuğun düşüp yaralanmasını önlemek için yere yatırmalı, kollarını bacaklarını tutmaya çalışmamalı, ağzına parmak, kaşık vb sokulmaya çalışılmamalıdır. Çocuk, ağzından köpük, salya akması, kusma olması halinde ciğerine kaçmasını engellemek amacıyla sol yanına yatırılmalıdır. Nöbet süresi 10 dakikayı aşarsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Nöbet geçtikten sonra ateş nedenini araştırmak için çocuk hastalıkları uzmanına başvurulmalıdır” dedi.
Ateşli Havale, Beyinde Hasar Yapar Mı?
Birçok ailenin merak ettiği ateşli havale çocuğumun beyninde hasar yapar mı? ya da ilerleyen dönemlerde kalıcı hasar bırakır mı? Epilepsi (sara)’ye çevirir mi? sorularına da açıklık getiren Uz. Dr. Yüzbaşı; “Ateşli nöbetlerin beyinde hasara yol açtıkları gösterilmemiştir. Bu çocukların okul başarıları havale geçirmeyen çocuklardan farklı değildir. Ateşli havale sara değildir ve geçirenlerin büyük çoğunluğunda sara gelişmez. Bu nedenle basit ateşli havalelerde EEG, Kranial MRG gibi görüntüleme tetkiklerinin çekilmesine gerek yoktur” şeklinde konuştu.
Nasıl Önlenebilir?
Uz. Dr. Yüzbaşı, çocuğu ateşli havale geçiren ailelerde evde ateş ölçer ve ateş düşürücü bulundurulması, hastalık sırasında ateşin ölçülerek gerekirse kullanılması gerektiği, yine ateş düşürme amaçlı ılık kompres ya da ılık duş aldırılabileceği önerilerinde bulundu ve şöyle devam etti: “Bunun dışında bazen nöbet geçirmeyi önleyici ilaçların kullanılması gerekebilir. Bu ilaçlar iki gruba ayrılır: aralıklı denilen ve sadece ateşli dönemde kullanılanlar ile sürekli kullanılanlar. Böyle bir önleyici tedavinin gerekip gerekmediği ve gerekiyorsa kullanılacak ilacın seçimi uzman doktor tarafından belirlenmelidir” dedi.